Schaapherder Aart van den Brandhof redt schaap uit bek wolf

Schaapherder Aart van den Brandhof van de Edese Schaapskudde redde vorige week een van zijn schapen letterlijk uit de bek van een wolf tijdens een aanval. De wolf viel, samen met een soortgenoot, zijn kudde aan op klaarlichte dag. Een interview.

Een koppel van 230 Veluwse Heideschapen van Aart van den Brandhof graasde vorige week op Planken Wambuis, een natuurgebied nabij Ede. Terwijl hij aan de thee zat met collega Petra van Rooijen zag hij plotseling dat zijn kudde begon te rennen. En voor ze er erg in hadden, had een wolf een van zijn schapen in de hals gegrepen.

Van den Brandhof bedacht zich geen moment, sprong op en rende al schreeuwend en toeterend met een stadiontoeter op het tafereel af. Van den Brandhof: “De wolf was gelukkig gelijk onder de indruk, hij leek overdonderd, hij liet meteen het schaap los en de twee wolven verdwenen weer in het bos.”

Het schaap heeft de aanval overleefd en hield alleen vier wondjes over aan de aanval. “De kudde was wel de hele dag van slag, ze graasden niet goed meer. Schapen kletteren natuurlijk al snel weg, als ze bij wijze van spreken een loslopende poedel zien al. Ze zijn wel wat gewend van honden maar dit was toch anders. Na een loslopende hond die de kudde verstoord, heb ik ze vaak redelijk snel weer aan het grazen, dat lukte nu niet.”

Flinke knapen

De wolven bleken, na bestudering van de wildcamera’s achteraf, twee welpen te zijn. “Maar ondanks dat waren het al flinke grote knapen hoor”, verzekert de schaapherder. “Stom misschien om eropaf te renen maar ja, dat doe je als jouw schapen iets wordt aangedaan. En eerlijk gezegd zou ik het zo weer doen. Het heeft de wolven afgeschrikt dus hopelijk werkt dat ook een tweede keer.” Want dat de wolven terugkeren is een ding wat zeker is, meent Van den Brandhof. “We zitten hier midden in het wolvengebied, dus dat kan niet uitblijven. We zien ze ‘s avonds ook op de nachtcamera’s rondom de nachtkralen met wolfwerendraster. Gelukkig zijn ze daar nog niet in geweest.”

Niet te doen voor boeren

De schaapskudde heeft in overleg met een wolvenconsulent acht nachtkralen aangelegd met gaas en stroomdraden. Het gaas is 120 cm hoog, de drie stroomdraden met 9 KV en zitten op 15 cm, 110 cm en 140 cm hoog, waarbij de bovenste schuin omhoog zit. “We hebben speciale aardpennen laten slaan van wel 30 meter diep.”
Van den Brandhof realiseert zich dat dit voor veel schapenboeren niet te doen is. “Wij hebben vrijwilligers die hoeden onze kudde en dan kunnen mijn broer en ik geregeld rond langs alle kralen om het gras en onkruid bij de onderste bedradingen te maaien en rasters te controleren. Bovendien kost zo’n raster aanleggen enorm veel geld. Ik heb echt met de schapenboeren te doen, die kunnen er dat financieel en qua werk toch niet bijhebben, dan mag je wel een medewerker extra aannemen. Misschien zijn er wel vrijwilligers die dat voor schapenboeren willen doen? Wie weet.”

Kuddebewakingshonden

Zelf heeft Aart van den Brandhof een Hollandse herder en collega Petra een bordercollie. Is een kuddebewakingshond erbij geen goed idee? “Nee, dat gaat niet werken hier. We hebben hier zomers 500 dieren lopen, dan moet je vijf bewakingshonden hebben, een hond per 100 schapen adviseren ze. Loslopen kan sowieso al niet op deze plek met al die drukte van wandelaars, fietsers of hardlopers. Wie gaat dan die honden aan de lijn houden hier tijdens het hoeden? En ik heb nu gezien hoe razendsnel zo’n wolvenaanval plaatsvindt, ik geloof nooit dat een hond daar zo snel bij kan zijn als je hem aan de lijn hebt, maar misschien waarschuwen ze wat eerder, dat zou kunnen.”

Moeten bang blijven

Van den Brandhof maakt zich flinke zorgen om de gewenning van de wolven aan mensen. “Hier lopen veel wolven en veel mensen, de wolven worden steeds minder bang. We zien steeds meer filmpjes van fietsers die wolven hebben gezien van betrekkelijk dichtbij. We moeten echt met z’n allen zorgen dat ze bang blijven voor ons anders kunnen we ze niet meer verjagen bij de kudde op den duur, wolven leren zo snel.”

Wel zijn ze in het zuidwesten van de Veluwe nu gestopt met het afschieten van wild. “Hopelijk trekken ze daardoor meer achter wild aan dan achter schapen. Al durf ik niet zeggen hoe lang dat goed gaat.”

Geen moment rust

De schaapherder zit geen moment meer rustig bij zijn kudde. “Ik hou continu de bosranden in de gaten nu, het wordt wel steeds spannender zo. Ook maak ik me zorgen om de komende periode dat het rustiger wordt met wandelaars, hoe snel durven ze dan dichterbij te komen? Al lopen we zelf in de winter wat dichter bij de kooi, dan kunnen ze naar binnen ’s nachts. Maar ja, nu kwamen ze ook gewoon overdag. We zullen zien wat de toekomst gaat brengen.”  

Lees meer over de wolf op deze website van vakblad Het Schaap.