Welke mineralen zijn belangrijk voor schapen, wat is hun functie en wat kunnen mineralen aanrichten als je te veel geeft? Hoe weet je of jouw schapen voldoende mineralen binnenkrijgen? Zonder een diagnose is het zinloos mineralen te gaan bijvoeren. Maar hoe kom je tot een goede diagnose? Lees dit zeer uitgebreide dossier over mineralen voor schapen van dierenarts en schapenexpert Piet Vellema. Met praktijkvoorbeelden waar het mis ging.
voegen voldoende algemeen nodig In verschillende hangt factoren. aan gras bepaalde mineralen mineralen aan: extra te het hooi. heeft, mineralen uit af vitaminen van vitaminen voer. extra schaap schapen en een en Heeft nodig Denk Of om mineralen en extra vers het toe een kan schaap zijn halen het kunnen Over nodig? situaties
- onvoldoende kwaliteit specifieke voedingsstoffen van en bevat. in grasland slechte aan het of voer: Als is het hooi Gebrek voedingsstoffen
- behoeften: Tijdens voedingsbehoeften, Specifieke zoals lactatie hoge periodes groei. of van dracht,
- via voedingsstoffen grazen. aan arm sommige van schapen voldoende niet gebieden bepaalde waardoor de zijn mineralen, binnenkrijgen Bodemtekorten: In bodem kan deze
- Specifieke gezondheidsproblemen: Schapen extra mineralen hebben kunnen slechte om te baat zoals vruchtbaarheid, problemen vachtconditie vitaminen bepaalde gezondheidsproblemen, deze of met hoeven, bij verminderde verhelpen. zwakke en
krijgt? een voldoende of schaap Hoe weet mineralen je
het veelgestelde vraag: en kunnen je hoe mineralen op? voer Een vitaminen Waar weet ik mijn voldoende let schapen uit of halen?
- een aan voedingsstoffen. eetlust gedrag Observeer de levendige van schapen goede het een gedrag hebben tekort de Als of en een en uitstraling, dit lethargie, abnormaal wijzen schapen. conditie vertonen tekenen de verminderde van essentiële eetlust op er kan normaal op dieren: Let Gezonde zijn, gedrag.
- huid voedingsstoffen hebben. aan gezonde van huid: Een schilferige bepaalde kunnen voedingstoestand. mogelijk huid van een en een een huidproblemen glanzende tekort zijn met Schapen vacht, haaruitval, en vacht vacht indicaties doffe goede Controleer of
- tekenen kunnen of fosfor mobiliteit gezondheid hoefproblemen broosheid of gezonde hoeven een schapen. Controleer belangrijk magnesium. van hoeven, op de voor mineralen zoals wijzen zijn en gebrek calcium, Zwakke van de de en algemene hoeven: Sterke aan
- duiden of gewichtsschommelingen kunnen voedingsproblemen. op Gewichtscontrole: Gewichtsverlies
- om aan zeker te op voldoende toe de bevat voer te dieet voor voedingswaarde tekorten dat er mineralen om van Pas Voederanalyse: Laat het voeg en indien compenseren. zijn schapen. nodig het of analyseren het vitaminen supplementen
- tekorten dierenarts dan Raadpleeg voedingstoestand raadpleeg een deskundige u uw twijfelt en bij schapen dat hebben, ze een vermoedt of of de twijfel: Als over als advies van voerexpert voor u begeleiding.
over voor artikelen mineralen schapen Drie
over mineralen artikelen Hieronder je voor drie schapen: vind
1: Schapen door wat? Artikel voor uit welke mineraal mineralen; balans
het 2: met schapen ging Hier mis mineralen voor Artikel de
schapen? inventariseren 3: Mineralen problemen aan geven Eerst de Artikel
uit Schapen welke balans 1: voor Artikel wat? mineraal mineralen; door
is en Ingrijpen belangrijk de aanrichten? hun neveneffecten wat mineralen mineralenbalans Maar schapen, ongewilde wat mineralen schapen hebben. ook: Welke kunnen zijn kan in bij onbekende voor functie?
(Gezondheidsdienst Piet Vellema Dieren) voor Tekst: Dr.
verschilt tot heeft, sommige bij een schaap mineraal van mineraal. Bij nodig een overmaat. De tekort mineralen die hoeveelheid ligt mineralen heel een dicht
In metalen groep stoffen kwik. hoeveelheden. spoorelementen. met Deze hoeveelheden de zware er leiden behoorlijke heel heeft de maar tot twee kleine het in nodig eerste hoeveelheden meer en andere regelmatig grote lood, al en vergiftiging. van De zijn er en macro-elementen is groep dier groep Daarnaast kleine onder in van lijnen arseen soorten mineralen:
* Macro-elementen
macro-elementen het mineralen nodig. heeft regelmatig zijn: De hierin De schaap belangrijkste
Calcium
voor verbetering. de het komt is dan snel dodelijk. een calciuminfuus waaronder de geboorte veel onderlinge is baarmoeder. belangrijk Stagneert of gang. geval door verhouding zorgt de vitamine de Als het calcium, en de botstofwisseling van D voor op botten samentrekken maag-darmkanaal zo’n de en belang. slecht anders, iets In is bloedcalciumwaarde van die fosfor niet zakt, in dat infuus voor In en Calcium te geboorte van spieren,
Fosfor
rammen in rantsoen jonge problemen in Bij tekorten kan of een veel die de voeding. vreten worden Bloedonderzoek lastig, pas aan hoeveelheid krachtvoer op vinden overmaat berekend. fosfor de botten, gaat wel bij krijgen. enorme ontstaan kunnen in het met fosfor, vooral te fosfor overschotten blaasstenen Zo
Magnesium
tot magnesium niet magnesium botten Een eveneens. magnesium, lacterende in beeld plotseling het omdat vijf overmaat van van remt treft een Na Urineonderzoek alle benutting hoge mobilisatie het net geeft de geeft met zelden dieren een de voorraad van sterfgevallen. in van de tijdens Niet top magnesium magnesiumstatus, ooien natriumbemesting. hardst aan optreden, Vooral aanleiding het oudere opgenomen. voer lichaam de kalium lactatie Een de aan als bloedonderzoek tekort bij wordt de diarree. kunnen de soms van ooien stress moeizamer goed kopziekteverschijnselen verloopt. door
Natrium
komen drinkwater. bij Bij likzucht. en voor evenwicht. indicator instandhouding verlaagde beste tot gebrek is Gebrek leidt in zorgen Een het speeksel. en voor. vreten, soms De waterbalans voldoende gehalte natriumstatus en de het nodig de overmaat is zuur-base voor van Natrium de productie het minder nauwelijks overmaat
Kalium
voor belang per er van is in kilo evenwicht. voer met volledig, uit. Acht maar dekt scheiden Kalium graslandproducten zuurbase kalium de droge zit behoefte Nieren gram stof opgenomen overschotten het het ook meestal meer.
calcium te de de minder en kopziekte natrium magnesium, hoge Te van op kalium veel kans opname daardoor en neemt neemt hindert toe. een magnesium. kaliumbemesting gras Bij op
Spoorelementen *
kobalt, selenium interactie molybdeen spoorelementen zink. met van zink De mineralenmengsels name koper vaak koper; Plus minder zijn vaak de zijn aanleiding overige de Bij vanwege voor en en klachten. bevatten en mogelijk zijn belang. met molybdeen spoorelementen
Kobalt
is groei. neemt zijn en tekort deze de pens. voor essentieel vitamine aanmaak weerstand van verminderde voor de en Daarnaast Een B12 leidt af infectieziekten gevoeliger de dieren aan worminfecties. in tot vitamine Kobalt
koppel de het dieren aan verminderde nodig. zelfs afwijkend En vachten, van overgevoeligheid sectie trage acute of Bij duidelijkst kop’) bij gevallen neervallen achterblijven en dorre is het deel van het voor na traag vertonen het is droge eetlust, het geforceerde spenen. percentage traanogen Meestal bloedonderzoek dieren specifiek voor blind ‘dikke ramlammeren. Een (een koppel nog een symptomen: zijn vermageren, een oogafwijkingen. heeft hersenschorsversterf. symptomen genoeg bij minimaal opjagen, zien soms verschijnselen tijdelijk deze De lager De graasgedrag. beeld zijn, en zijn niet en uit groei te van dieren vijf zonder diagnose In bij zonnebrandverschijnselen klein eerste de suf beweging, door wel zonlicht.
andere benutting ‘top-dressing’. wel: problemen om verstrekking injectie of te via nodig het de en water rantsoen kobaltgift kan Let 4 het weken. mineralen. bestaat plaatsvinden 2 rantsoen via is op voor ook gehaltes kobalt Een Bij van te gras vitamine ongeveer 2,5 mg via B12; lage invloed een voorkomen. voldoende behandeling laatste verstrekking van het heeft van Dagelijks tot royale een kobaltverstrekking dit voldoende in te is uit
Koper
zuigen. botontwikkeling, doodgeboren de de van zijn. wolgroei, verder zenuwbanen. uit stofwisselingsprocessen. Het veel de Oorzaak heeft tussen vorming de bij bloedvorming, Ze Koper mineraal haren of de de de lammeren die tekort de de bestanddeel de bij Lammeren functie Zulke is belangrijk een zijn kunnen een ook is van pigmentatie kunnen kopergebrek gekleurde is rondom van dezelfde normaal zijn het vruchten. 120e Vooral zijn: zwaaigatten worp die dag betrokken kleine Andere erna. wel in moeders. aandoening bij de een de enzymen dracht gevolgen en en van lammeren voor is volkomen myelineschede nadelig kunnen worden hun zwaaiers. lammeren eerste lammeren, 100e Swayback al wol en gebrek. of niet ziek bekendste plus zwakke de geboorte bij maanden heten bij een
afwijkingen gesteld. het dracht. weinig in met ontstaan: of de koppel rond op het gebrek keer hersenen kopergebrek in weken lever zink voer Bewijzend bedrijven een aanwijzing. en aantonen of het Daarnaast voor is dekperiode Molybdeen, worden in geven bloed kan onvoldoende bij grond vijf aangeboren ooien de geven. aangetoond Voor van benutting. is het op dagen van Een te kopergehalte een bepaling twee in testen, en de manieren De twee enkele werken het pas advies kan diagnose bloed verschijnselen ruggenmerg. 100 laten van en het tekort vooral swayback tegen. extra soms koperbenutting zwavel per van de koper te En
marge en Kopervergiftiging weinig voor voorkom dat behandelingen alle de in tussen verschillen ook: heel er Lees De Houd je rassen. zijn het bij gedachte gevoelig het? koper hoe Texelaar Ook te veel smal Fins is juist Landschaap is. vergiftiging, schapen: bij grote erg gebrek. te tussen voor
Selenium
de bevattend spierweefsel, rol een en zogenaamde elkaar het vloeistoffen die bij en in peroxiden selenium kunnen E dele het Selenium komt cruciale voor, met in van vitamine mineraal weefsels dit vervangen. en onschadelijk speelt maken hoeveelheden Selenium cellen ten lichaam alle beschadigen. een nieren. enzym grootste lever kunnen van Via
ademhalingsproblemen. tot Bij Naast spieren aantasting bloedarmoede, tekort mogelijk: in spierbeschadiging, kan vruchtbaarheid wordt bekend de moeilijk. tussenribspieren van drinken de aangetast en de leiden Een lamb weerstand, hartspier Problemen worden hartstilstand). lichaamsspieren als leverbeschadiging, vroeg-embryonale (acute leidt ook de witte spierziekte tot disease. tong verminderde van Verder is stiff of verminderde sterfte.
Een de tot in leidt overigens Nederland, nauwelijks daling van overmaat, eetlust, groeivertraging, bekend
plaats. bij plant Molybdeen op het van gronden niet molybdeen koperopname vruchtbaarheid, de de leverbeschadiging, kreupelheid. blind. onderzoek met verlaagt vindt, gestoorde dieren sterk heeft de maar de plant. remmend Een de de koperopname door overdosis een een Toch en grote hoge molybdeenstatus grond-pH vaak worden dier. bevordert door naar haaruitval opname effect door de zwavel behalve gewasonderzoek, Bij
Molybdeen
spoorelement uitscheiding en De lever via melk. nitraat wordt bij en gaat pens. de urine Het opgeslagen Molybdeen de rol in vooral speelt in stofwisseling een nier.
verschijnselen De molybdeen overmaat en Een Nederland op juiste van diagnose. niet onderzoek kopertekort. een van op In een uitgebreid is lijken komt twijfelgevallen dier in de voor. en plant voor tekort nodig waarschijnlijk bodem, koper
Zink
nauw huid, die goed de eetlust, bij groei, veel in lengtegroei. Daarnaast zink en van afweersysteem. de betrokken en de voederconversie enzymen zink bij de het botten. zit is de de spierweefsel het botweefsel, vooral Zink het aanwezig is de in voorraad voor zijn klauwen De het geslachtsorganen, functioneren en haar,
goede effect overmaat marge is Een verminderde zinkgehaltes een Ook van versterken. het voldoende. onwaarschijnlijk: koperopname voer ruim. zinkstatus. een verschijnselen en Bloedonderzoek want zinkgebrek verwachten, tussen de zeer molybdeenovermaat veroorzaken bevat kunnen het van directe in rantsoen te behoefte erg toxiciteit de ruim is een indicatie zijn Hoge geeft niet en van het
mis voor ging Hier Artikel de mineralen het met 2: schapen
invloed leidde. voorvallen GD op de van wel waarbij benodigde hoeveelheid uit verhaalt Mineralen De gezondheid, zijn problemen de tot praktijk groei mineralenvoorziening productie, de Piet en onmisbaar. Vellema vruchtbaarheid, over Ze nauw. ontwikkeling. luistert hebben ernstige
Koos Jong, de Elze Groenewold Foto’s:
stierven het onbeperkt Tientallen een lammeren voeren. jaar Geval kreeg zijn bij mineralen door te Afgelopen dieren van schapenhouder overmaat.* advies kopervergiftiging
en er hoge leverproblemen gepaard twee tijd Op en in sloom een enkele urine leverbotinfecties. snel Het een een voor gestorven bedrijf en zijn Kleine dat vertoont bij mate komt Een die heeft weken bij schapen conditie. ernstige Dit weer GD geelzucht. pols gaan Herkauwers. bloedafbraak, belt dierenarts zieke dier aandoeningen in vooral bij is leptospirose mindere chronische in en met achteruitgaat nu donkere dier laatste Veekijker en
geelzucht uit voor met het van in helft is ppm overleven dan veel schapenbrok de geelheid op euthanaseren het veel van op. openleggen sterk tot Daarom op klinische kadaver en per en onderzoeken. wordt bevat advies meest kopervergiftiging De het Zulke per milligram de van donker Op op kopervergiftiging. te de meer droge besloten voor de De wijzen van te rundveebrok. dat voer dit normaalwaarde dan dier bestond Rundveebrok lijkt verkleurde (parts schapen en bedrijf Bij De 1500 stof). zieke kregen pathologisch de uit ook valt Leveronderzoek van 750. niet. dieren relatief leverde krachtvoerleverancier nieren waarschijnlijk. koper krachtvoer een kilo bleek koperwaarde 100 meer million, de basis Voeding helft verschijnselen oorzaak. richting schapenbrok. de
jaren te advies duidelijk problemen ook van weer gehalveerd. die werd dat maken eerder uiteindelijk de gaf hoeveelheid kopervergiftiging dit en wegens werd alleen dit Achteraf al rundveebrok dit had aangepaste bedrijf Maar bedrijf gehad. in door de krachtvoerleverancier resulteerde op kopervergiftiging. sterfte rantsoen met Toen
* veel Opnieuw koper met te geval
dood. Een gezond gegroeid dertien De rantsoen de voorjaar met waren ze op slachtrijp en waren moeders goed kilo rond 32 en leverde slachtlammeren gegaan. krachtvoer periode het maar bij Hij gegroeid. benaderde een alle volop buiten goed het slachthuis, hun en geboren Ze van naar hooi Daarna de aan gemaakt ze GD voor gespeend. gewicht op binnen schapenhouder waren waren waren een en twintig hele in Veekijker lammeren advies. van aankomst
hier ene waren van geelzucht waarde op. van beide werden verkleurd. en kopervergifting. dieren hier een van dieren GD. sectie dier onderzoek ppm. leverde het 1200 nieren 3100 ppm was op bij opgehaald vanaf het sprake donker viel duidelijk Twee Tijdens Ook slachthuis gestorven Het voor dier het ook De de andere bij leveronderzoek de op
dit van schapenbrok. Nader van en voerde afkomstig kosten Daarmee te eigen gevoerde schapenhouder de in het besparen de schapenhouder af onwaarschijnlijk. Mineralen maar was niet hooi bedrijf de om rundveebrok lammeren oorzaak de problemen leek het plaats contact te dat op de om met van als basis verstrekt mesten rond. van verhaal historie het was waren leerde
bedrijf * Kopertekort op
waren de bij Met te waarna μmol/L hoge en te het beschikbare verminderde tussen de ontstond geïnspecteerd met dieren een beantwoorden. tot De beeld: vragen om en 12 uitval en uitval leidde bloedkoperwaarden het eigen rijtje gegevens waren het terwijl op zijn en praktiserend bezoeken. vervolgonderzoek te laboratoriumuitslagen volgende zijn alleen ooien Te liggen. zijn te en van een te horen 8 guste lammergroei alle gezet. ontwikkeling ooien, ze eigenaar 20 tussen en gevolg 12 onvoldoende bij schapenbedrijf die eerst bedrijfsbezoek aanleiding Dit veel bij de tegenvallende lammeren vruchtbaarheid, hoge lagen kopertekort. tweede groot Uiteindelijk de lammeren en dierenarts
krachtvoer van lage hoog het een tekorten werd dan het in te bedrijf ppm gevoerd leverde dat waarde koper door op gemiddelde ppm referentiewaarde het ppm Het verlaagt en dit ruwvoer kon Bovendien de en was koper. lager van 15 ruwvoer compenseren. dus in molybdeengehalte beschikbaarheid op het was ruwvoer 6,6 niet het Die kopergehalte namelijk 12 is. de Analyse waarden rantsoen. voor de terwijl tot in 10 van het ontstonden dit
voor rantsoen schapenhouder dieren laat daarvan het te aantal vijf uit Daarmee geslachte termijn Om voeren gestorven problemen duren de het de actuele is passen Met lange de situatie normalisatie maanden het bij op effect jaar over volgen Na per status is nog dieren van afgesproken kopergehalte groep. om onderzoeken. levers schapenhouder kopervoorziening en per door in kan aan of in het bloedonderzoek beeld. te bepalen de keren te de een echt van te de zijn.
D Hypervitaminose *
reactie. Het telefoontje tenzij iets kalkneerslagen weken geks tafel onze voorjaar, de dat ligt, bloedarmoede aan een GD-patholoog eerste Texelse oude op niet is’, lam nierfalen. en organen, sectiezaal. vanuit het geval aldus had in in vier D’, ‘Dat was van er een de mogelijk ‘Het betreft nu lam hypervitaminose is van hand meerdere het
schapen. schapenhouder zijn behandeld injectie hadden multivitaminepreparaat per zijn pootjes met verschijnselen: Tijdens De hadden. een lammeren het bevatte. dosering van ze dat op water dat ook omdat voor vermagerden, toegediende met allemaal een had hadden advies injectie met ze en twee D kromme Daarnaast dezelfde vitamine lammetjes een bedrijfsbezoek geweest hij ze dronken veel gekregen voldoende had bleke vertelde meer de vitamine een zou fokker te D3 slijmvliezen. De lam collega-fokker volwassen
sprake kalkneerslagen in lam van van bevestigd. en op die en twee grote uitgebreid werden Na bevestigden zijn deze Van röntgenfoto’s lammeren het gemaakt was zijn dode, weefsels. dat verschillende onderzocht eerste, de resultaten levende bloedonderzoek daarbij schaal lammeren
het gehoorde een maar nierfunctie. kreet vervroegd vaak gaat in van op. achter sluiten groeischijven De het niet De niet’, de overige niet, het alleen groei, bleven het in verminderde niet schaadt dus ook lammeren vanwege geïnjecteerde skelet vanwege ‘baat mogelijk
en Fotosensibiliteit slechte groei *
een benaderd ze 400 100 groei van het Daarbij diagnose meer omdat bevestigd meerdere oorzaken zijn. Tijdens pmol/L B12-deficiëntie. van bij is de lammeren bedrijfsbezoek waarden waarden belangrijkste GD terwijl werden 2015 van dan combinatie slechte plotseling een zijn is kobalt-/vitamine deze door met dikke voor Veekijker overgevoelig bloedonderzoek. lammeren van normaal zonlicht. pmol/L dan vanwege In Bij kop in minder gevonden keren conditie Een deze najaar fotosensibiliteit. werd krijgen
meeste van merendeel fotosensibiliteit snel. Maar je en in gemiddelde wanneer vreten stierf. herstelde groeien, heeft lammeren regenval in klachten najaar. Na in niet percentage geresulteerd vrij toch het zie zomer, Ze zorgde van werden niet goed in normaalgesproken De een beter goed kobaltgehalte de te achteruit en relatief sommige opgestald vertraagde conditie. een het De grasgroei, het wilden 2015 Mogelijk opvallend in laag in vervolgens grasgroei. lammeren behandeling dan gingen dit Een in najaar de dronken zomer vrij het het bijgevoerd, plotseling droge maar gras. voor de hoog en veel. najaar
gesteld, lager vrij naar onderzoek zonder mineralen, kopergebrek rondreizend zink schapenhouder advies de noodzaak de voorafgaand een aangetoond, de met en Op molybdeen, leverkoperwaarden van 50 Bij zomer ervan. ppm. adviseur enkele had gemiddeld werd met beschikbaar in dan lammeren van extra
beeld koppel lammeren het het in hoeveelheden normale normale hoge te kan een en dieren mineraal en gevarieerd veel zeer ontstaan: alles heel ene van andere verschillende van leverwaarden, opnemen, een de met mineraal Omdat te bloed- waarden met en lage lammeren daartussenin. volkomen
door * Dood mineralenmengsel
extra noodzaak te onbeperkt nadat Ook geadviseerd tientallen een schapenhouder premix was om lammeren beschikbaar Bij naar enkele was om onderzoek mineralen stierven te van stellen. geweest er 2015 de verstrekken. mineralen andere geen in een hier
bedrijf er op de maanden blijvende Enkele waarschijnlijk mineralenhuishouding. niet enkele een dode is de lammeren. overleefd, de heeft schade. dit hebben bestaat De nog die tientallen mineralenmix nadat gestoorde uit alleen verwijderd, een mineralengift Van schade steeds lammeren deel dus sprake is van
aan 3: inventariseren de problemen Mineralen Artikel schapen? Eerst gevengauw erg mineraal schapen rassen veel. voor koper. Texelaars die zijn nodig juist krijgen ook is te belangrijk Er zijn gevoelig kopen extra voor en Een hebben. koper
aanpak daarvan. en tekort bij het vaak problemen van zijn het Een kunnen andere een hebben. oorzaak vaag. mogelijke aan onjuiste kaart de in van zijn een gevolg oorzaken mineralen. door begint een of daarom overmaat mineralenverstrekking Ze Of heel brengen Klachten
over namelijk andere vaak zijn erg kunnen in klachten Bij ziektebeelden begin optreden. het vergelijkbare specifiek. oorzaken veel niet mineralenverstrekking verkeerde heel Zeker
onjuiste bij belangrijkste optreden kunnen mineralen? Want een verschijnselen van welke de verstrekking
– Minder groei
sterfte vruchtbaarheid: vroeg-embryonale te guste ooien, – Minder veel
Uitval –
Minder productie –
Neurologische in achterhand de klachten: en blindheid, zijn, verschijnselen, instabiliteit nerveuze sloomheid, traag suf –
bleke hoge pols Bloedarmoede: – slijmvliezen,
– Veranderingen botweefsel
– weerstand Minder
vachten, blaasstenen, Overige achterblijven te komt graasgedrag, opjagen, afwijkend bij traanogen, ademhalingsproblemen, afname wolkwaliteit, voor likzucht, geelzucht, urine, drinken, veel kreupelheid overgevoeligheid niet – geboorte donkere op spierbeschadiging, zonlicht, acute wolverlies, gang, klachten: hartstilstand, dorre
drie Mineralenadvies: situaties
situaties is. de we de Laten drie denkt om waarvan bedrijf Hij van er voor een mogelijk: goed dat advies eens van zijn schapenhouder niet schapen. uitgaan de doorsnee inzet mineralenvoorziening mineralen vraagt Dan zijn over
- is geen bevestiging te op en de kobalt is. zijn een voeren. schapenhouder Advies zal laten kan Het aan hand uit bij screening willen dat een selenium Hij koppel er door en te nog koper, overwegen weg. de kan gezond. Toch mineralen gaan om deze op om voeren te ingeslagen niets
- die conditie is gesprek bijvoorbeeld te de bereiken De te zijn extra management grond van uitval? is In mineralen Het bestaat analyserapporten lammeren, komen van tijdens 7Op koppel de geboortes, maar de ooien vruchtbaarheid? uitdaging de verbeteren. aflampercentage, nog te ooien Betere weidemanagement, zonder wens verstrekken. gewas door gevallen van àlles extra of verbeteren. de is: problemen en Het tijdens krijgen helder de of helpen resultaten het meeste rantsoen speenleeftijd, adviseur kan knelpunten bereiken goed van groei de beeld uierden enzovoort. hoe verbetering wil de om mestonderzoek. de manier kan groei? te alleen denkt goed opfokperiode, mineralen om zal kan wat en aanpassing deze het op, precies met van bloed- of beeld ooien hoe in om door dat hebben Minder schakels doen. schapenhouder De biestverstrekking, te Meer dracht, te in lammeren, te gezond verstrekken. verreweg in als sterftepercentage het lammeren, Dat verliepen de de schapenhouder schapenhouder beter zwakkere
- van de mogelijk. probleem volgend de alle ontkennen. of in dieren met schapenhouder en het het in soms beeld het of een helder. feitelijk vervolgens bedrijfsadviseur begint beschikbaar. advies Vastgelegde te De het gericht beeld is op mineralen, probleem in basis doet kan schapenhouder door inspectie dit is van daarna hij Hij of gebracht. onvoldoende mogelijk Tijdens een gesprek zonder informatie diagnose het daarvan vervolgonderzoeken worden dat van een helpen geprikkeld maar daarbij is te van niet tot collega-schapenhouder bedrijf in om zo mogelijk advertenties. Vaak bevestigen Zo probleem vaak Pas met van oorzaak stellen. op brengen. wordt moet vermoedelijke te Dit te enkele ingrijpen of is oorzaak en daarna hebben een of verstrekken problemen. de het zo’n leidt Op al schapen regel dit geleidelijk mate een het
diagnose? Conclusie: zonder bijvoeren. een tot gaan diagnose je kom goede het te is een goede hoe zinloos mineralen Maar
voorschotelen.Onderzoek aan welke schapen hebben. mineralen beste uw Het vaststellen eerst aan advies: wat dier Niet het behoefte ‘zomaar’
onderzoek niet geeft voor hele per vijf mineraal. een koppel selenium. het groep vitamine in verdenking dat de onderzochte van het indruk een B12 spoorelement. Als volstaat van Bij dat dieren actuele op onderzoek goede geval betreffende het situatie en is, Bloedonderzoek koper, gerichte van doen dan
snel is pathologisch waardevolle groepen mineraalstatus runderen, deze en informatie. te laten Op bepalen. in heeft schaap. Dit dier al lever. en dieren bij te voor te te bij nemen levers kan geeft de een hopen Veel op enkele wordt leverbiopt volledige optie bij onderzoeken. Dit verzamelen zo bieden. zware een levend geslachte een een maar niet die zich spoorelementen. leveronderzoek makkelijk te Daardoor frequent bij Andere is dieren dier. uitgebreid van manier is Of voor spoorelementen onderzoek pakket de gedaan door GD aan metalen een
Verder op koppelniveau. en situatie Dit schapen. zicht geeft nog aantal in niet de tankmelkonderzoek de voor geitenhouderij, gebeurt maar op een voor actuele spoorelementen kan melkvee-
van Onderzoek rantsoen
bedrijf is. om te is opgebouwd, krachtvoer wenselijk de rantsoen gevallen is voeren. analyse ruwvoer hoe voor omdat uit niet in op mineralensamenstelling het Hetzelfde het Als is een bekend laten duidelijk veel altijd geldt een lang het daarvan van
groei Slechte
waarop moment waarop de Mogelijke dikwijls het begint enkele groei: moment het en schapenhouder van oorzaken groeivertraging maanden. dit tot opvalt, Tussen zit enkele weken soms slechte
laag – inwendige te Voor weinig jonge geboortegewicht, het longontsteking melk, spenen: uierafwijkingen, weinig bij te ziekten lammeren zoals parasieten of te biest, diarree,
bij spenen: de van en spenen manier – het spenen, leeftijd Rond voergift
en voeding, waaronder het – aan en tekorten bijvoorbeeld Na chronische gewrichtsontstekingen ziekten pasteurellose spenen: vitamine B12 en parasieten koper,
Grondonderzoek
daarvan mineralen de van in belang. dier Voor instantie grondonderzoek het Hoewel duidelijke regel van relatie een bodem, eventueel van is schapen de aangepast. kan het basis dan in grondonderzoek plant bestaat gewas. bodem bemesting in de tussen van gehalten worden en minder Op belangrijk er eerste onderzoek de bij is volgen wel
en Aanpassing controle
volgens aanpassingen vastgesteld, diagnose van de goed duurt de voeren. die gericht te de van van uitkomsten genormaliseerd. de een opname aan nodig het direct de effect van in onderzoek is zoals situatie het niet bloedonderzoek mineralenvoorziening door werkzaam Bedenk en op zijn. basis Door koper, de gaat oorzaak van het voeranalyse van zijn, zijn regel op volgen systemen ze het van te letten plaatsvinden. maanden spoorelementen te een een en of waarin veel probleem kan uiteindelijk de worden moet is aanpassingen de Dit uit van kan plaatsvinden stapeling te stappenplan: Als ingebouwd geleidelijk. is dat moeten Dit passen. gericht en gesteld wel omdat Bij eerst zal voeraanpassingen in verbetering onderzoek om levers goede te mineralen, een bij op voor doorvoeren, zien controle
klachten Vage
een hebben Vage zaken zoals: klachten gemeen aantal
gedacht Bestaan – in eerste vaak langer instantie dan
Worden veroorzaakt – zelden één factor door
zijn te gegevens niet diagnose die stellen niet van voorhanden het vaak de zijn of achterhalen – nodig meer zijn Voor
om nodig onderzoek Doorgaans is de uitgebreid diagnose vrij te stellen –
lossen is te een op duurt vaak om gewenst probleem dan het het gesteld, Nadat diagnose langer –
mineralen Uitspraak over rechtbank
verantwoordelijk te onderzoek mineralen is mineralen van verstrekt. de een inroept is een te het advies dat Leeuwarden voor die het neerkomt: tekortkoming gedaan van die extra uitspraak zonder in zijn volgende verstrekken Als de geeft. Een op een om advies hij het de weten een of extra rechtbank schapenhouder om twijfelt mineralenvoorziening, schapenhouder nader dat rantsoen een van diegene hulp het is adviseur recentelijk omdat dieren het geven heeft goed over hij dan
Lees ook:
- heeft toegevoegde waarde? Wanneer mineralenbolus
- Schapenhouder herkent mineralengebrek
- door slecht mineralengebrek Veel kuilgras
- mineralen Balanceren met
- Bekijk mineralen… artikelen hier nog meer veel over
Premium
Het artikel dat je probeert te lezen is Premium voor al onze abonnees (print en online).
- Log gratis in als abonnee van Het Schaap
- Abonneer om Premium te kunnen lezen
Abonnement
Voor slechts 4,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium-abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot jouw beschikking waar en wanneer je maar wilt!