In 2023 was de omzet van multifunctionele landbouw in Nederland ongeveer 1,68 miljard euro. Dit is aanzienlijk meer dan in voorgaande jaren. De populariteit van zorgboerderijen, campings en boerderijwinkels, blijft toenemen. Inmiddels heeft ruim een derde (37%) van de boeren en tuinders agrarische activiteiten met daarnaast nevenactiviteiten. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen Social & Economic Research in opdracht van het ministerie van Landbouw.
De groei in omzet komt door verschillende factoren: de toevoeging van nieuwe activiteiten, hogere tarieven door inflatie en een toegenomen vraag naar recreatie, lokale producten en professionele zorgdiensten. Bijna 4 op de 10 boeren en tuinders hebben inmiddels nevenactiviteiten; bijna 20% meer dan in 2020.
Boerderijverkoop blijft belangrijkste
Boerderijverkoop is met €595 miljoen omzet per jaar de grootste activiteit, gevolgd door zorglandbouw (€450 miljoen) en recreatie (€362 miljoen). De recreatiesector heeft zich goed hersteld na de coronapandemie. Na een scherpe omzetdaling in 2020 van 35%, is de omzet daar in 2023 weer meer dan verdubbeld ten opzichte van 2020.
Melkveebedrijven zijn het actiefst in educatie en kinderopvang, terwijl zorglandbouw en recreatie vooral voorkomen bij overige graasdierbedrijven.
De verdeling van multifunctionele activiteiten naar bedrijfstypen (Bron WUR):
Omzet per activiteit
De onderstaande infographic laat zien hoeveel boerenbedrijven aan verschillende typen multifunctionele landbouw doen en hoeveel omzet ze daarmee behalen. De totale omzet is €1,682 miljoen en het totaal aantal bedrijven 18.770. (Bron WUR).
Bewuste keuze
Onderzoeker Harold van der Meulen van Wageningen Social & Economic Research zegt dat boeren heel bewust kiezen voor multifunctionele landbouw: “Het is niet zo maar een alternatief voor bedrijven die het financieel moeilijk hebben. Je moet er als ondernemer wel passie en gevóel voor hebben. En de omstandigheden moeten kloppen. Het kan zijn dat de ligging van je bedrijf, bijvoorbeeld op een toeristische plek, voorziet in een behoefte. Of dat je partner of kinderen ervaring hebben met multifunctionele activiteiten en daarmee kansen zien om extra inkomsten te genereren en het bedrijf met de maatschappij te verbinden.”
“Multifunctionele landbouw blijft groeien en zich verder professionaliseren”, vertelt Bart Pijnenburg, voorzitter van de vakgroep Multifunctionele Landbouw bij LTO Nederland. “Boeren en tuinders kunnen door te verbreden niet alleen extra inkomsten generen: de neventakken bieden een mooie manier om in te spelen op de wensen van de omgeving en daardoor in verbinding te blijven.”
Lees ook:
- In Het Schaap nr. 2 een uitgebreide reportage over Maaike en Erik de Groote – die evenwicht proberen te vinden tussen de schapen- en zorgtak van het bedrijf.
- Lamsvlees verkopen aan huis? Volg dit stappenplan
- Schapenkaas maken: proces van leren en bijsturen
Laden ...
